Waarom je bedrijfsplan nu al niet meer klopt
Een beetje ondernemer is gewend om ieder jaar voor zijn of haar bedrijf een plan te maken. Jaarplan, business plan, you name it. Van een zeer uitgebreid plan met gedetailleerde deeluitwerkingen tot misschien alleen een Excel spreadsheet met wat prognoses. Alhoewel het jaar op het moment van schrijven pas net een maand oud is, durf ik gerust te stellen dat al die plannen voor dit jaar nu al verouderd zijn. Kijk je plannen van vorig jaar nog maar eens na. Zijn ze uitgevoerd zo als je eerder had geschreven? Waren de uitkomsten precies zo als verwacht? Misschien is het tijd voor een andere benadering . . .
Perfectie als idee-fixe
Als ondernemer wordt je telkens geconfronteerd met dingen die je vooraf niet had bedacht. De markt ontwikkelt zich anders, concurrenten komen en gaan, grondstoffenprijzen schommelen en de mensen die voor je werken hebben ieder hun eigen wil en gedrag. Ik merkte dat ik er zelf erg chagrijnig van werd dat ik telkens weer moest afwijken van m’n oorspronkelijke bedrijfsplan omdat er iets gebeurde dat ik niet had voorzien. M’n eigenlijke streven was om m’n bedrijf naar een soort statische situatie van perfectie te krijgen. Ik was dan ook zeer gefrustreerd dat dit jaar na jaar maar niet wilde lukken.
Inmiddels begrijp ik dat dit streven op een misverstand berust. Net als het streven naar een constante staat van gelukkig zijn. Of een liefdesrelatie met geen enkele wrijving en zonder (kleine) frustraties. Dat bestaat gewoonweg niet. Om voort te kunnen moet je continue bijsturen, aanpassen, finetunen en repareren.
Maar dat erkennen we echter niet zo graag. Want elke aanpassing of bijstelling suggereert dat we bij het maken van het plan (of bij het aangaan van een relatie zo je wilt) een fout hebben gemaakt. En dat voelt als een mislukking.
Rolf Dobelli, een Zwitserse ondernemer, schrijft in zijn boek ‘Die Kunst des guten Lebens’ dat de waarheid echter is dat een plan vrijwel nooit helemaal opgaat. En als het bij wijze van uitzondering wel werkelijkheid wordt, dat puur toevallig is.
Corrigeren is volgens hem dus niet falen, maar juist verbeteren. Ofwel, maak optimaal gebruik van de kaarten die de markt je deelt.
Als je deze mentale instelling als uitgangspunt neemt voor de manier waarop je je bedrijf leidt, dan maak je het niet alleen jezelf makkelijker, zo heb ik zelf ervaren. Je zorgt er ook voor dat je meer open staat voor de kansen die zich onverwacht voordoen. En dat het je minder (mentale) energie kost wanneer je moet dealen met onverwachte belemmeringen of problemen.
De man / vrouw in plaats van het plan
Pas dus vroegtijdig je plannen aan wijzigende omstandigheden aan, dan heb je een voorsprong op degenen die lang aan het perfecte businessplan werken en er dan tevergeefs op hopen dat hun plan opgaat. Of er misschien zelfs nooit aan toe komen het uit te voeren.
Hoe sneller de veranderingen in je markt, des te onbelangrijker je plan. Begin met een eenvoudig basisplan, en steek je energie vooral in het voortdurend aanpassen finetunen en corrigeren. Snel en zonder je schuldig te voelen.
John Lennon schreef al in een van zijn songs: ‘Het leven is wat gebeurt terwijl je andere plannen maakt’. En zo is het dus ook voor je bedrijfsplan, ook al is dat misschien pas een maand oud.
