Is 2017 geworden zoals je dacht? Tien handvaten voor ondernemers om het jaar te evalueren.
Je hebt talenten die je optimaal wilt inzetten. Een droom die je wilt najagen. Een gat in de markt dat je wilt vullen. Die drive vormt vaak de kracht van de ondernemer, maar tegelijkertijd ook de zwakte. Deze constante drive om altijd maar door te gaan zorgt er ook voor dat veel ondernemers zich geen tijd gunnen om af en toe stil te staan om te kijken of ze nog op de goede weg zijn. Of dat dingen op een iets andere manier misschien beter kunnen. En dat is wel nodig. Alleen door regelmatig te reflecteren en wat afstand te nemen kun je zien of je wel die dingen aan het doen bent die tot het beste resultaat leiden. Die zowel je onderneming als ook jouzelf echt verder brengen.
Zelf hanteer ik een tiental evaluatiehandvaten om mezelf te dwingen wat afstand te nemen en de effectiviteit van wat ik en mijn bedrijf doen te evalueren. Ik deel ze hieronder graag met je. Neem een vel papier (of kopieer deze tekst in je tekstverwerker), en schrijf / typ je antwoorden op!
Een wat langere lijst die – als je het goed wilt doen – wat meer dan een uurtje zal kosten. Maar bedenk: een jaar is lang. Een ondernemer met een gemiddelde werkweek van 60 uur zal zo’n 2.600 tot 3.000 uur per jaar aan zijn / haar bedrijf besteden. Is het dan niet slim om minimaal een uur of twee uit te trekken om uit te vinden hoe je die tijd volgend jaar effectiever (en plezieriger) kunt benutten?
Hier gaat ie:
1. Welke uitdagingen had jij voor 2017 geformuleerd?
Het is belangrijk dat je telkens nieuwe dingen in je bedrijf uitprobeert. Het heeft zin daarbij buiten je comfortzone te komen door zogenaamde ‘big hairy audacious goals’ te formuleren.
Evaluatie: Had je aan het begin van 2017 dergelijke big audacious goals voor dit jaar geformuleerd? Zo ja, wat waren deze? En, heb je ze gehaald? Waarom wel? Waarom niet?
2. Hoe reageerde de markt?
De beste plek om te zien of datgene wat je doet als ondernemer juist was of niet, is om structureel bij te houden hoe de markt reageert.
Evaluatie: Welke feedback heb je dit jaar van klanten gekregen. Was het positieve feedback? Negatieve feedback? Verrassende feedback? Wat heb je er mee gedaan? Hoe is je klantentrouw? Heb je veel nieuwe klanten gekregen, of juist bestaande klanten verloren?
3. Wat ging goed?
Een voor de hand liggende vraag. Maar een die te weinig wordt gesteld. Daarom hier als derde in de lijst.
Evaluatie: Wat zou je meer hebben gedaan als je aan het begin van het jaar had geweten wat de resultaten ervan zouden zijn?
4. Wat ging niet goed?
Na de vraag wat goed ging nu natuurlijk de vraag wat niet (zo) goed ging, of wat beter zou kunnen.
Evaluatie: Wat zou je dit jaar niet meer hebben gedaan als je vooruit had geweten wat de resultaten zouden zijn? Wat had beter gekund? En hoe had dat beter gekund? Hoe zou je bedrijf er nu hebben uitgezien als je in 2017 deze verbeteringen had kunnen aanbrengen?
5. 2017: Burn-out of bore-out?
Ook al gaat het bedrijf goed, een ondernemer hoeft zich daarbij nog niet happy te voelen. Misschien was de druk in 2017 te groot voor je. Of misschien is alles juist te veel routine geworden, zodat je niet meer uitgedaagd wordt.
Evaluatie: Hoe voelde je je dit jaar? Was het een bevredigend jaar? Wat waren de dingen, mensen, gebeurtenissen die je het meeste stimuleerden? Of waren er misschien dingen die je tegenhielden, je frustreerden, je in de weg zaten? Wat waren deze? Wat zou je meer hebben willen doen? Wat zou je minder hebben willen doen? Welk aspect van je persoonlijkheid of je kunnen kwam onvoldoende aan bod in 2017?
6. Je grootste kracht en je beste resultaat
Soms wordt je in je bedrijf geconfronteerd met bijzondere omstandigheden die je dwingen tot het uiterste van je kunnen te gaan. Zoals wanneer zich bijzondere kansen voordoen, of in een situatie van een crisis.
Evaluatie: Heb je afgelopen jaar dergelijke situaties meegemaakt? Was je dit jaar op je best? Wanneer ben jij eigenlijk op je best? Welke van jouw persoonlijke kwaliteiten zijn daarbij doorslaggevend? Welke kwaliteiten had jij zelf (of iemand anders binnen je bedrijf) misschien meer moeten ontwikkelen om tot een beter resultaat te komen?
7. Was er voldoende materieel en immaterieel rendement
De meeste ondernemers die ik ken (mijzelf inbegrepen) doen het niet alleen voor het geld. Maar alle ondernemers willen dat hun investeringen rendement opleveren. Daarbij kun je zowel investeringen als rendement op verschillende manieren definiëren. Doe dat ook.
Evaluatie: Woog het gerealiseerde rendement dit jaar (in termen van winst, beloning, waardering, voldoening, status) voldoende op tegen hetgeen je moest investeren (geld, tijd, energie, frustratie)?
8. Gemiste kansen
Iedere keer dat ik terugkijk op een jaar, zie ik momenten waarop er zich kansen voordeden die we onvoldoende hebben benut.
Evaluatie: Zijn er kansen geweest die je hebt gemist? Mogelijkheden tot samenwerking met derden? Producten of diensten die je onvoldoende hebt ontwikkeld? Kansen om voor jezelf nieuwe wegen in te slaan of jezelf te ontwikkelen?
9. Welke nieuwe lessen heb je dit jaar geleerd?
Als je de bovenstaande vragen heb doorgenomen zou je als het goed is een aantal nieuwe inzichten hebben moeten opdoen.
Evaluatie: Welke nieuwe lessen heb je dit jaar geleerd? Over jezelf, over je bedrijf, over je business model? En, wat betekent dit alles voor 2018? Wat wordt je ‘big hairy audacious goal’ voor het komende jaar?
10. Heb je voldoende steun
Niemand kan het alleen. Net zoals iedere topsporter een coach nodig heeft om tot de meest optimale prestaties te komen, zou ook iedere ondernemer iemand moeten hebben waarmee hij / zij kan sparren, die om raad gevraagd kan worden en reflectie geeft of bij wie gewoon eens af en toe stoom afgeblazen kan worden?
Evaluatie: Is er iemand – een collega in je branche, een ondernemer die je kent, een accountant, adviseur of coach – wie je om hulp kan vragen? Wie zou jij nodig hebben als coach om tot je meest optimale prestaties als ondernemer te komen? Wat zou dat jou en jouw bedrijf opleveren?
Ik hoop dat deze handvaten je helpen het afgelopen jaar zinvol te evalueren zodat je met nieuwe ideeën en de juiste prioriteiten het nieuwe jaar ingaat. Wil je de uitkomsten eens met me doornemen? Of wil je in een strategiesessie een dergelijke evaluatie wat meer gestructureerd aanpakken? Bel me dan op 06 533 90005 of mail me via alex@alexschoep.nl
